۷ ماده مضر در لوازم آرایشی که باید از آن‌ها دوری کنیم

۷ ماده مضر در لوازم آرایشی که باید از آن‌ها دوری کنیم

زیبایی آگاهانه، یعنی بدون فریب رنگ و رایحه

تصور کن توی فروشگاه لوازم آرایشی‌ای هستی با قفسه‌هایی پُر از رنگ، درخشش، بوهای وسوسه‌انگیز… همه‌چیز چشم‌نوازه، اما پشت اون همه زیبایی، ترکیباتی پنهان شدن که ممکنه آرام‌آرام پوستت رو تحریک کنن، بدن‌تو به‌هم بریزن و حتی روی سلامتی بلندمدتت اثر بذارن. واقعاً ارزشش رو داره؟

اگه تا حالا وقت نگذاشتی لیبل پشت محصولات آرایشی رو بخونی، این مقاله درست برای توئه. اینجا قراره با ۷ ترکیب شیمیایی رایج ولی خطرناک در لوازم آرایشی آشنا بشیم. ترکیباتی که شاید تا امروز بارها روی پوستت نشستن، بدون اینکه بدونی چه تأثیری می‌ذارن…

جدیدترین محصولات

CeraVe

ژل شوینده صورت و بدن CeraVe

2.500.000تومان

کرم محافظت‌ کننده دست Atrix

کرم محافظت‌ کننده دست Atrix

810.000تومان

کیف رژ لب

کیف رژ لب KIKO Milano Wonderlights

3.940.000تومان

محصولات پیشنهادی

سرم لایه‌بردار AHA CV

سرم لایه‌بردار AHA CV

1.110.000تومان

سرم لیفتینگ اکسپرت CV Collagen Boost

سرم لیفتینگ اکسپرت CV Collagen Boost

1.380.000تومان

سرم لیفتینگ اکسپرت CV Collagen Boost

سرم لیفتینگ اکسپرت CV Collagen Boost

1.260.000تومان

چرا باید به ترکیبات محصولات آرایشی دقت کنیم؟

پوست، فقط یه پوشش بیرونی نیست؛ یک سیستم زنده و فعال با هزاران گیرنده و سلولیه که خیلی از مواد آرایشی رو جذب می‌کنه. تحقیقات پزشکی ثابت کرده که برخی مواد آرایشی، از راه پوست وارد بدن می‌شن و در بافت‌ها و هورمون‌ها اختلال ایجاد می‌کنن.

به‌خصوص برای خانم‌هایی که روزانه از چند محصول مختلف استفاده می‌کنن (کرم، ضدآفتاب، کانسیلر، ریمل، اسپری و…)، تجمع این مواد می‌تونه در طول زمان بسیار جدی و پرهزینه باشه—هم برای پوست، هم برای سلامت کلی بدن.

۱. پارابن‌ها: نگهدارنده‌هایی که تعادل هورمونی رو به‌هم می‌زنن

۱. پارابن‌ها: نگهدارنده‌هایی که تعادل هورمونی رو به‌هم می‌زنن

احتمالاً اگه تا حالا توی دنیای مراقبت از پوست چرخیده باشی، اسم پارابن رو شنیدی. پارابن‌ها گروهی از مواد نگهدارنده هستن که برای جلوگیری از رشد باکتری و قارچ در محصولات استفاده می‌شن. مشکلی نیست… تا وقتی بفهمی این مواد تقلیدکننده استروژن در بدن هستن!

چرا پارابن‌ها خطرناکن؟

  • می‌تونن باعث اختلال در تعادل هورمونی بشن

  • برخی تحقیقات اون‌ها رو با افزایش ریسک سرطان سینه مرتبط می‌دونن

  • ممکنه باعث نازایی یا بلوغ زودرس در برخی افراد بشن

اسامی پنهانی پارابن روی لیبل:

  • Methylparaben

  • Propylparaben

  • Butylparaben

  • Ethylparaben

در چه محصولاتی هست؟

تقریباً در هر چیزی! مرطوب‌کننده‌ها، فاندیشن‌ها، ریمل، ضدآفتاب، شامپو و حتی محصولات کودک.

جایگزین‌های امن:

  • محصولات با برچسب Paraben-Free

  • برندهایی که از نگهدارنده‌های گیاهی یا طبیعی استفاده می‌کنن

۲. فتالات‌ها: خوشبو ولی خطرناک

فتالات‌ها: خوشبو ولی خطرناک

فتالات‌ها (Phthalates) بیشتر در عطرها، لاک‌ها و محصولات زیبایی مایع استفاده می‌شن تا به محصول بافت بهتر بدن یا رایحه پایدارتری بدن. اما این ترکیب، یکی از خطرناک‌ترین عوامل بر هم زننده سیستم غدد درون‌ریز بدن شناخته شده.

فتالات‌ها چه کار می‌کنن؟

  • اختلال در عملکرد غدد جنسی و هورمونی

  • کاهش کیفیت اسپرم در آقایان

  • تأثیر منفی بر جنین و کودکان در حال رشد

  • احتمال بالای ایجاد حساسیت و تحریک پوستی

نام‌هایی که باید ازشون بترسی:

  • DBP (Dibutyl phthalate)

  • DEHP

  • DEP

محصولاتی که ممکنه فتالات داشته باشن:

  • عطرها (حتی خیلی از برندهای لوکس!)

  • لاک ناخن

  • اسپری‌های بدن

  • رژلب‌های مایع

جایگزین‌ها:

  • محصولات با برچسب Phthalate-Free

  • عطرهای طبیعی، روغنی یا دارای اسانس گیاهی

۳. فرمالدئید و آزادکننده‌های آن: خطر بی‌صدا در آرایش روزمره

فرمالدئید و آزادکننده‌های آن: خطر بی‌صدا در آرایش روزمره

فرمالدئید نامیه که شاید در آرایش روزمره کمتر شنیده بشه، ولی در فرمولاسیون خیلی از محصولات آرایشی هنوز دیده می‌شه. این ماده نه‌تنها تحریک‌کننده تنفسی و چشمیه، بلکه در فهرست مواد سرطان‌زای مؤسسه ملی سرطان آمریکا هم قرار داره.

ترکیبات آزادکننده فرمالدئید:

  • DMDM Hydantoin

  • Imidazolidinyl Urea

  • Diazolidinyl Urea

  • Quaternium-15

در کجاها پیدا می‌شه؟

  • لاک ناخن

  • فیکس‌کننده‌های آرایش

  • ریمل‌های ضدآب

  • بعضی کرم‌های مو و پوست

چرا حذفش مهمه؟

زیرا حتی مقدار کم فرمالدئید هم می‌تونه در طولانی‌مدت به آسیب سلولی، حساسیت شدید یا حتی سرطان پوست منجر بشه.

۴. سولفات‌ها (SLS/SLES): کف زیاد، آسیب زیاد

سولفات‌ها (SLS/SLES): کف زیاد، آسیب زیاد

«اوه چقدر خوب کف می‌کنه!» شاید این جمله موقع استفاده از یه شامپو یا فیس‌واش برات آشنا باشه. ولی متأسفانه کف زیاد همیشه نشونه خوبی نیست، به‌خصوص وقتی عامل اون سدیم لوریل سولفات یا سدیم لورت سولفات باشه.

چرا باید از SLS دوری کنیم؟

  • خشک‌کننده و تحریک‌کننده پوست و چشم

  • تخریب‌کننده لایه محافظ پوست

  • گاهی آلوده به دی‌اکسان می‌شه (ماده‌ای سرطان‌زا)

کجا پیداش می‌کنی؟

  • فیس‌واش‌ها

  • شامپوها

  • ژل شستشو

  • صابون‌های ارزان

۵. تری‌کلوزان: قاتل باکتری، دوست حساسیت

تری‌کلوزان: قاتل باکتری، دوست حساسیت

تری‌کلوزان زمانی در بسیاری از محصولات به عنوان یک ضدعفونی‌کننده قوی معرفی می‌شد. اما حالا به‌عنوان یکی از عوامل اصلی برهم‌زننده تعادل میکروبی پوست و بدن شناخته می‌شه.

چرا تری‌کلوزان ممنوع شده؟

  • حذف باکتری‌های مفید پوست

  • ایجاد حساسیت‌های شدید

  • مقاومت آنتی‌بیوتیکی

  • اثر بر تیروئید و هورمون‌ها

معمولاً در کجا استفاده می‌شه؟

  • صابون‌های ضدباکتری

  • دئودورانت‌ها

  • خمیر دندان‌های سفیدکننده

  • گاهی در لوسیون‌های بدن

۶. رنگ‌های مصنوعی: زیبایی سطحی، آسیب عمیق

رنگ‌های مصنوعی: زیبایی سطحی، آسیب عمیق

رژلب خوشرنگت ممکنه حاوی رنگی باشه که از قطران زغال‌سنگ به‌دست اومده! رنگ‌های مصنوعی (FD&C, D&C) نه‌تنها آلرژی‌زا هستن بلکه در برخی تحقیقات به عنوان عامل‌های سمی کبدی و محرک عصبی معرفی شدن.

روی لیبل دنبال چی بگردی؟

  • FD&C Red 40

  • D&C Yellow 5

  • یا هر رنگ با عدد خاص

محصولاتی که باید بیشتر دقت کنی:

  • رژ لب

  • رژگونه

  • شامپوهای رنگی

  • لاک‌های ناخن

۷. الکل‌های خشک‌کننده: سریع جذب می‌شن، اما پوستو تشنه می‌ذارن

الکل‌های خشک‌کننده: سریع جذب می‌شن، اما پوستو تشنه می‌ذارن

الکل دناتوره‌شده (Alcohol Denat) باعث می‌شه کرم یا اسپری سریع جذب بشه و حس سبک‌بودن ایجاد کنه. اما پشت این راحتی، خشکی، حساسیت و نازک‌شدن لایه بیرونی پوست پنهانه.

کجا پیداش می‌کنی؟

  • تونرهای کلاسیک

  • اسپری‌های فیکس‌کننده آرایش

  • بعضی ضدآفتاب‌ها

  • ژل‌های پاک‌کننده سریع

چطور مطمئن باشم که یه محصول "پاک و سالم"هست؟

  • همیشه لیبل‌ها رو بخون

  • دنبال واژه‌های Free From باش (Paraben-Free, Sulfate-Free…)

  • از برندهای معتبر با گواهی‌های بین‌المللی خرید کن

  • محصولات «وگان»، «گیاهی»، «بدون آزمایش حیوانی» معمولاً ترکیب ساده‌تری دارن

  • از فروشگاه‌هایی خرید کن که ترکیبات محصولاتشون شفاف و قابل اعتمادن

جمع‌بندی: پوستت رو دست ترکیبات مشکوک نسپار!

زیبایی واقعی از سلامت شروع می‌شه. هر چقدر هم یه رژ لب خوشرنگ باشه یا کرمی خوشبو باشه، تا وقتی ترکیبات درستی نداشته باشه، می‌تونه بیشتر بهت ضرر برسونه تا فایده.

با شناخت این ترکیبات و جایگزین‌های امن، می‌تونی هم زیبا باشی، هم آگاهانه انتخاب کنی.

اگر از این مقاله خوشت اومد مارو در اینستاگرام دنبال کن تا از جدید ترین اخبار و محصولات ما باخبر بشی.

سوالات متداول درباره ترکیبات مضر در لوازم آرایشی

1. آیا همه‌ی پارابن‌ها مضر هستند؟

بیشتر تحقیقات پارابن‌ها را به عنوان مواد مشکوک به اختلال هورمونی معرفی کرده‌اند، به‌خصوص وقتی در بلندمدت و در چند محصول با هم استفاده شوند. پس بهتره سراغ محصولات بدون پارابن (Paraben-Free) بری تا ریسک رو کم کنی.

2. چطور بفهمم یک محصول فتالات داره یا نه؟

فتالات‌ها معمولاً پشت لیبل با اسم‌هایی مثل DBP، DEP یا DEHP ظاهر می‌شن. اما مشکل اینجاست که توی عطرها و اسپری‌ها، خیلی وقت‌ها فقط نوشته می‌شه “Fragrance” بدون جزئیات. پس بهتره از برندهایی استفاده کنی که ترکیبات کامل و شفاف می‌زنن یا برچسب Phthalate-Free دارن.

3. فرمالدئید واقعاً سرطان‌زاست؟

بله، طبق نظر سازمان جهانی بهداشت، فرمالدئید یک ماده‌ی اثبات‌شده سرطان‌زا برای انسانه. حتی آزادکننده‌های فرمالدئید مثل DMDM Hydantoin هم در طول زمان ممکنه اثر مشابه بذارن، مخصوصاً روی پوست حساس.

4. آیا همه‌ی الکل‌ها برای پوست بد هستن؟

نه لزوماً. الکل‌های خشک‌کننده مثل Alcohol Denat یا Isopropyl Alcohol برای پوست‌های حساس یا خشک مضرن. ولی الکل‌های چرب مثل Cetearyl Alcohol یا Stearyl Alcohol معمولاً مفیدن و در مرطوب‌کننده‌ها برای نرم کردن پوست به‌کار می‌رن.

5. رنگ‌های مصنوعی چه اثری روی پوست دارن؟

رنگ‌های مصنوعی معمولاً از مشتقات نفتی یا زغال‌سنگ تهیه می‌شن و می‌تونن باعث آلرژی، جوش، یا تحریک پوست بشن. به‌خصوص روی پوست حساس یا لب‌ها، بهتره از رنگ‌های گیاهی یا معدنی استفاده بشه.

6. آیا محصولات ارگانیک کاملاً بدون مواد مضر هستن؟

بیشتر محصولات ارگانیک از ترکیبات گیاهی و بدون مواد شیمیایی خطرناک استفاده می‌کنن، ولی همیشه باید لیبل ترکیباتشون خونده بشه. ارگانیک بودن به معنی بی‌ضرر بودن کامل نیست، ولی انتخاب خیلی امن‌تریه.